Дефинирање на резултати од учење
Значењето на резултатите од учење во процесот на Националната рамка на квалификации беше тема на дводневната работилница која се одржа на 20 и 21 мај 2015 год. во соработка со Министертсвото за образование и наука и Европската тренинг фондација.
Дефинирањето на резултатите од учење во описот на квалификацијата преставува пристап кој резултира со осугурување на квалитетот на самата квалификација. Преку резултатите од учењето се дизајнираат наставните/студиските програми и посебните програми во образованието на возрасни, се определува наставниот кадар, се дефинира процесот на наставата и учењето, поддршката што се дава на учениците/студентитте/учесниците во процесот на учење, оценувањето, препознавањето и валидацијата на предходното учење. Истите тие помагаат за релавантноста на квалификациите со потребите на пазарот на труд и можност за споредба на квалификациите кои се стекнати во една земја.
На работилницата учествуваа меѓународните експерти, членови на Советодавната група за Еворпската рамка на квалификации во ЕК, г-ѓа Eдварда Кастел Бранко и проф. Миле Џелалија, преставници од Министерството за образование и наука, Центарот за стручно образование и обука, Центарот за образование на возрасни, преставници од средните стручни училишта каде се работи по реформираните програми за тригодишното образование, од државните и приватните факултети, иституции кои спроведуваат образование на возрасни, од занаечиската и стопанската комора и др. Учесниците на работилницата преку презентации и излагања, изнесоа добри практики како ги дефинираа и мерат резултатите од учењето, но истовремено се заклучи дека треба добро да се осмисли пишувањето на резултатите од учење. На работилницата беа презентирани новите документи ,,Процедурата за развивање на квалификации,, Методологијата за вклучување на кваливикации во НРК,, и Протоколот за соработка помеѓу заинтересираните страни вклучени во процесот на НРК.
Конститутивна седница
Одржана конститутивната седница на Националниот Одбор за Македонската Рамка за Квалификации
На 23.12.2015 год. се одржа првата конститутивна седница на Националниот Одбор за Македонската Рамка за Квалификации на која беше избран претседател на Одборот кој ќе го претставува и застапува Националниот Одбор. Конститутивната седница ја отвори заменик министерот за образование и наука г-динот Спиро Ристовски.
Националниот Одбор за Македонската Рамка за Квалификации ја започна својата работа
На 15 јануари 2016 год. Одборот ја одржа втората седница на која беа поканети и членовите на работната гупа за подготовка на Извештајот за упатување на Македонската рамка за квалификации со ЕРК и преставници на Британскиот Совет во РМ. На седницата, членовите на потесната работна група за изготвување на Извештајот за упатување на МРК со ЕРК, го презентираа Извештајот за упатување на МРК со ЕРК.Во презентацијата посебно беше потенцирано значењето и улогата на Националната рамка на квалификации за Република Македонија, улогата на Националниот Одбор за имплементација на НРК во нашата земја и исполнетоста на критериумите за упатување на МРК кон ЕРК.
Дополнително присутните беа информирани дека Извештајот е доставен на разгледување до сите членови на Советодавната група за ЕРК при ЕК во Брисел и се очекува нивното мислење во однос на истиот со посебен осврт на исполнетоста на критериумите за упатување на МРК кон ЕРК. Првата презентација на Извештајот за упатување на МРК со ЕРК пред членовите на Советодавната група за ЕРК при ЕК во Брисел ќе биде оддржана на 3 фебруари 2016 година.
Дизајнирање квалификации од ИТ секторот за поголема вработливост
За да се воспостави на рамнотежа помеѓу образованието, обуката и потребите на пазарот на трудот за полесно вработивање на поединецот потребно е вклучување на работодавачите во целиот процес на имплементацијата на Македонската рамка на квалификации.
За таа цел во соработка со Британскиот Совет во Македонија, Свисконтакт, преку нивната програма „Зголемување на пазарната вработливост“ и ПРЕДА Плус започна процесот на вклучување на работодавачите од секторот Информатички технологии (ИТ).
На тридневниот настан кој се одржа од 2 до 4 ноември 2015 година, беа вклучени преставници од работодавачите (СЕМОС Едукација, Ендава, Ивоте), од Цетарот за стручно образование и обука, од високо образовни институции (ФИНКИ, УИТ и ФИКТ) од ИТ секторот, од средните стручни училишта, од Агенцијата за вработување, и Стопанската комора. Преставници од Министерството за образование и наука ја презентираа Националната рамка на квалификации со осврт на резултатите од учењето, процесите за вклучување на работодавачите и изготвување на стандарди на занимање и квалификации. Британскиот експерт г-ѓа Џудит Мекграт сподели добри практики од системот во Велика Британија, концептот и придобивките од вклученоста на работодавачите во целиот процес, моделите, добрите практики и развојот на ИТ вештините во Велика Британија.
Резултат од настанот е изработка на најдобро применилив модел за соработка помеѓу високо образовните институции од ИТ секторот и работодавачите, следејќи ги успешните примери и добри практки од Велика Британија и изработка на стандарди на занимања и квалификации кои се најбарани на пазарот на трудот.
best_practice_cooperation_model
Koristenje na kvalifikaciite informatika BA
Формиран е Националниот одбор за Македонска рамка на квалификации
Во согласност со Законот за националната рамка на квалификации , Владата на Република Македонија на седницaта одржана на 20 октомври 2015 го формира Националниот Одбор за Македонската рамка за квалификации како највисоко тело кое ќе го унапредува системот на квалификации, ќе ги одобрува и класифицира на квалификациите во Македонската рамка на квалификации, ќе врши проценка на политиките за образование, вработување, доживотно професионално насочување и регионален развој од аспект на развој на човечкиот потенцијал и негов придонес во зголемување на конкуретноста на Република Македонија, ќе дава препораки за развојот на образованието и обуката со потребите на пазарот на трудот, ќе донесува одлуки за распоредување на квалификациите и ќе ги усогласува постојните квалификации во Македонската рамка на квалификации, ќе ги формира Секторски комисии за квалификации и ќе одлучува за дефинирање на потсекторите, областите и подобластите во рамките на Секторите на квалификации.
Учество на регионалната конференција ,,ГЛЕДАМЕ ВО ИДНИНАТА,,
Невработеноста на младите во земјите од Западен Балкан е прашање кое ги обединува владините креатори на политики, образованието и работодавачите со цел да се најдат насоодветни решенија за обезбедување на динамична економска иднина.
Со цел да се подигне свеста и да се обезбеди форум за дискусија за важните прашања поврзани со образованието, пазарот на труд и вработувањето, Британскиот Совет организира меѓународна конференција на тема„ Гледаме во иднината“ која е дел од проектот „ Вклучување на работодавачите и реформа на стручното образование и обука“.
Конференцијата се одржа од 7-9ти декември и на неа покрај меѓународните партнери од Велика Британија и земјите од регионот, присуствуваа претставници од Министерството за образование и наука, Британски Совет, Стопанската комора за туризам, училиштата и работодавачи од секторот за туризам и угостителство.
На конференцијата се разгледуваа важни прашања поврзани со развојот на вештините, претприемништвото, учењето засновано на работа и вработувањето.
Клучно прашање за дискусија беше воспоставување, развој и улога на Секторска комисија за туризам и угостителство, како важен форум за дијалог во процесот на спроведувањето на Националната рамка на квалификации.
МРК ПРЕТСТАВЕНА ПРЕД УПРАВНИОТ ОДБОР НА БЕЕТ ПРОЕКТОТ ОД СЕКТОРОТ ГРАДЕЖНИШТВО
Во рамките на процесот на имплементација на Македонската рамка на квалификации, преставници од Министерството за образование и наука присуствуваа на Управниот одбор на БЕЕТ Проектот ,,Обука на градежните работници за енергетска ефикасност,, на 12.11.2015 година во Стопанската комора на Македонија.
Проектот е дел од иницијативата на Европската Унија за градење на капацитетите на работниците во градежниот сектор во областа за енергетска ефикасност и обновливи извори на енергија. На состанокот се дискутираше за темите кои се однесуваа на завршната фаза на проектот и валидацијата на неформалнито образование која што беше главна цел на проектот покрај обуките и едукацијата на на работниците во градежниот сектор. На управниот Одбор преставниците од МОН ја презентираа Македонската рамка на квалификации и легислативата која се однесува на нејзината имплементација.
Учество на настанот ,,Учењето го носиме дома“ во Бирмингем, Англија
Во периодот од 16 до 20 ноември, во Бирмингем, Англија македонска делегација од претствници од министерството за образование и наука, работодавачите и од Британскиот Совет во Македонија учествуваше на настанот ,,Учењето го носиме дома“ кој ги поврзува партнерите на Британски совет од Велика Британија и други 20 земји со цел да споделат и разменат информации, идеи и добри практики за соработката помеѓу работодавачите и стручните училишта, развојот на квалификации според потребите на работодавачите и за иновациите во вештините.
Настанот беше со интерактивен карактер со цел на учесниците да им се овозможи да учествуваат во пленарни сесии и работилници на кои ги споделуваа своите искуства за развој на Национална рамка за кавлификации во нивните земји и улогата на работодавачите во неа, учество на Меѓународниот форум за политики како дел од Конференцијата на Асоцијацијата на колеџи, посета на Саемот за вештини каде беше презентирана соработката помеѓу стручните училишта и компаниите, посета кај работодавачи кои нудат пракса и посета на Колеџи кои нудат дополнително образование.
Определување на нивото на квалификациите во траење од 4 години во стручното образование и обука
Во рамки на процесот на референцирање на МРК во однос на ЕРК на 17 и 18 декември 2015 година во организација на Министерството за образование и наука и Европската фондација за обука/ ЕТФ се одржа работилница на тема: Анализа на квалификации и развој на влезни материјали за методологијата за утврдување на нивоата на квалификации.
На првиот дел од работилницата учествуваа работодавачи, наставници од средните стручни училишта, претставници од Високото образование, претставници од Центарот за стручно образование и обука, Агенцијата за вработување и Министерството за образование и наука. Работилницата претставуваше продолжување на започнатите активности за определување на нивоата во МРК на 3 квалификации во траење од 4 години во стручното образование и обука, користејќи Клучни резултати од учењето и изготвување на заеднички пристап кон Методологијата за определување на нивоата.
На работилницата беа презентирани елементите на методологијата за определување на нивоата на квалификации и фазите во процесот: минимални услови за определување на нивоата, компетенции на експертите за определување на нивоата, бројот на експертите, организирање на процесот како и презентирање на резултатите.
На вториот дел од работилницата присуствуваше поширока група на учесници: претставници на работодавачите, организации на работодавачи, претставници на средните стручни училишта, високото образование, Центарот за стручно образование и обука, Министерството за образование и наука и Агенцијата за вработување. Присутните беа запознати со политиките што се засноваат врз квалификации во Република Македонија, концептот на рамка на квалификации , процесот на референцирање и самореференцирање и определување на нивоата засновани на концептот на резултати на учење и клучни резултати на учење.
Работилницата беше водена од ЕТФ експертите Едуарда- Кастел Бранко и Војчех Стечли.
Заменик директорот на ЦСОО, Роберт Горгиев, Нада Стоименова од МОН, Бранко Алексовски, Ардијана Палоши, Лепа Трпческа, Елизабета Радановиќ- Јовановска и Чедомир Димовски од ЦСОО, со своето поздравно обраќање, презентирање, водење и модерирање на работилницата придонесоа за успешно спроведување на зацртаните цели на работилницата.
Работилници за развивање на квалификации
Во периодот од 26-28 јули 2014 година во просториите на Британскиот Совет се одржаа работилници за развивање на квалификации и спроведување на Законот за Национална рамка на квалификации во Македонија од страна на консултантот од Велика Британија, Стефан Џон.
Работилниците беа наменети за претставници од Министерството за образование и наука на Република Македонија, Министерството за труд и социјална политика, Центарот за стручно образование и обука, Биро за развој на образование, Центарот за образование на возрасни, Агенцијата за вработување и други чинители вклучени во овој процес. На работилниците беа презентирани и искуствата од Велика Британија и се даде акцент и на градењето на локалните капацитети кои ќе овозможат функционирање на целиот систем на Националната рамка на квалификации во Република Македонија.
Референцирање на Македонската рамка на квалификации со европската рамка на квалификации – Подршка на ЕТФ
Искуствата со развојот на Националната рамка на квалификации покажаа дека тоа е долгорочен процес, дека тоа е процес на учење, процес на експертиза, како национална, така и меѓународна, и соработка на сите заинтересирани страни. По усвојувањето на Законот за Националната рамка за квалификации, во овој период започнува и процесот на референцирање/упатување на Македонската рамка на квалификации со Европската рамка на квалификации. Упатувањето може да има големо влијание на системот за квалификации во земјата, вклучувајќи го и обезбедувањето на квалитет, вработливоста и социјалната интеграција на оние што учат и работниците во целото општество и ќе придонесе за јакнење на процесот на партнерство, на национално, регионално и меѓународно ниво.
Процесот на упатување започнува со поготовка на Национален извештај за референцирање од страна на работна група за подготовка на извештајот и спроведување на целиот процес согласно критериумите утврдени од ЕУ. За таа цел на 22 и 23 мај во Скопје се одржа првата работилница со преставници од МОН, МТСП, Центарот за стручно образование и обука, Центарот за образование на возрасни, преставници од универзитетите, организацијата на работодавачи, коморите, агенцијата за вработубање и др. Работилницата беше организирана со подршка на Европската тренинг фондација и Британскиот Совет и во неа учествуваа експертите проф. Миле Џелалија од Хрватска и Едварда Кастел Бранко од ЕТФ.
На работилницата се изготви Патоказ за упатувања кон ЕРК и беа прецизирани главните цели, временска рамка, одговорности, услови, ресурси, а беа опфатени и темите:
1. Упатување на ЕРК: од критериуми и процедури до практична имплементација. Водење на процесот. Случаи и примери
2. Мапирање на квалификациите во Македонија: започнување со пристапот и методот; можности и предизвици за имплементација на НРК и придонес од упатувањето кон ЕРК
3. Раководење на квалификациите и рамката за квалификации: улоги, фунцкии, видови, примери. Фокус на обезбедување квалитет
Извештајот за референцирање на МРК ке биде предмет на разгледување и прифаќање од Советодавната група на ЕУ надлежна за квалификациите во чија работа Република Македонија активно учествува со свој претставник. Усвојувањето на нашиот извештај ќе значи дека квалификациите кои се издаваат во Република Македонија се меѓународно препознатливии и со тоа претставуваат сигурност како за идните инвеститори во Република Македонија, така за појдовната и дојдовната мобилност на работната сила.
Процесот на референцирање ќе биде подржан од ЕТФ, додека Британскои Совет ќе даде поддршка на имплементацијата на законската рамка за НРК и ЕРК.
Решение – Референцирање на НРК
